Hộ kinh doanh bắt buộc mở tài khoản ngân hàng riêng theo đề xuất mới của Hà Nội
Hộ kinh doanh có thể sẽ phải mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ cho hoạt động kinh doanh nếu đề xuất của Hội đồng nhân dân (HĐND) TP. Hà Nội được chấp thuận trong quá trình góp ý xây dựng Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế). Đề xuất này nhằm tăng cường minh bạch tài chính, thuận tiện cho công tác quản lý thuế và chống thất thu ngân sách nhà nước.
Đề xuất mở tài khoản riêng cho hộ kinh doanh
Theo thông tin được nêu trong Bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình của HĐND TP. Hà Nội gửi Bộ Tài chính và các cơ quan có liên quan về bộ hồ sơ chính sách của Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế), HĐND TP. Hà Nội kiến nghị quy định bắt buộc hộ kinh doanh phải mở tài khoản ngân hàng riêng biệt để sử dụng trong các giao dịch kinh doanh.
Việc mở tài khoản riêng sẽ giúp nhà nước theo dõi dòng tiền một cách minh bạch hơn, tạo cơ sở để kiểm soát doanh thu và nghĩa vụ thuế đầy đủ. Đây được xem là một trong những bước cần thiết nhằm chuyên nghiệp hóa hoạt động của hộ kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh nhiều hộ hiện có quy mô doanh thu lớn, tiệm cận với doanh nghiệp nhỏ nhưng vẫn duy trì hình thức quản lý đơn giản.
Đề xuất hộ kinh doanh phải dùng tài khoản ngân hàng riêng
Hộ kinh doanh hiện đang dùng tài khoản cá nhân
Theo quy định hiện hành, hộ kinh doanh không bị bắt buộc phải mở tài khoản riêng biệt cho hoạt động kinh doanh. Họ có thể sử dụng tài khoản ngân hàng cá nhân để nhận và thanh toán tiền hàng, tiền dịch vụ. Điều này gây khó khăn trong việc xác định ranh giới giữa thu nhập cá nhân và thu nhập từ hoạt động kinh doanh.
Bên cạnh đó, cơ chế quản lý hóa đơn của hộ kinh doanh đa phần chưa kết nối đồng bộ với dữ liệu của cơ quan thuế, dẫn đến việc theo dõi doanh thu còn nhiều hạn chế. Việc sử dụng tài khoản cá nhân trong hoạt động kinh doanh khiến cơ quan chức năng không thể kiểm soát chính xác dòng tiền liên quan đến hoạt động kinh doanh của hộ (do tài khoản ngân hàng cá nhân có tính bảo mật), tạo khoảng trống trong công tác quản lý thuế và phòng chống thất thu.
Nếu quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải sử dụng tài khoản ngân hàng riêng được áp dụng, đây sẽ là một bước tiến lớn trong việc chuẩn hóa hoạt động kinh doanh cá thể. Việc tách biệt dòng tiền sẽ giúp cơ quan thuế dễ dàng theo dõi doanh thu, đồng thời hỗ trợ hộ kinh doanh xây dựng hồ sơ tín dụng tốt hơn nếu cần vay vốn ngân hàng.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến các thách thức đi kèm. Nhiều hộ kinh doanh nhỏ, đặc biệt ở khu vực nông thôn hoặc vùng sâu, vùng xa, chưa có thói quen sử dụng tài khoản ngân hàng hoặc còn phụ thuộc lớn vào giao dịch tiền mặt. Do đó, nếu triển khai quy định trên, cần có giải pháp hỗ trợ, hướng dẫn cụ thể, tránh gây khó khăn cho nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Các ban ngành, cơ quan chức năng đề xuất về Dự án Thuế
Một số đề xuất nổi bật khác trong Bản góp ý Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế)
Ngoài đề xuất mở tài khoản ngân hàng riêng, HĐND TP. Hà Nội còn đưa ra nhiều ý kiến thực tiễn khác trong quá trình góp ý Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế) như:
(1) Đề xuất không quy định chi tiết về ngưỡng doanh thu của hộ kinh doanh phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Thay vào đó là "Chính phủ quy định chi tiết Điều này".
Lý giải cho điều này, Hội đồng nhân dân thành phố có giải thích thêm: Đề xuất chưa quy định ngưỡng doanh thu cụ thể do quy định trên chưa phù hợp với việc xác định hoạt động kinh doanh thực tế của hộ kinh doanh trong bối cảnh nền kinh tế phát sinh những đổi mới như hiện nay.
(2) Căn cứ quy định của Quốc hội về xóa bỏ thuế khoán hộ kinh doanh từ ngày 01/1/2026. UBND thành phố đề nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định về việc kê khai thuế, tần suất kê khai, mẫu tờ khai đơn giản, để hộ kinh doanh dễ thực hiện.
Bên cạnh đó, theo quy định, từ 01/1/2026, hình thức thuế khoán sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn. Do đó, Hội đồng nhân dân thành phố cũng đề nghị Bộ Tài chính đưa ra những hướng dẫn cụ thể để giải đáp, hỗ trợ hộ kinh doanh thực hiện đúng và dễ dàng các quy định mới trong việc kê khai thuế.
Nhìn chung, đề xuất bắt buộc hộ kinh doanh phải mở tài khoản ngân hàng riêng là một trong những nội dung nổi bật của HĐND TP. Hà Nội trong quá trình tham gia góp ý Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế). Mặc dù chưa có quyết định chính thức, nhưng nếu được tiếp thu và thể chế hóa trong luật, quy định này sẽ có ảnh hưởng lớn đến hàng triệu hộ kinh doanh trên cả nước, đồng thời góp phần minh bạch hóa hoạt động kinh doanh, nâng cao hiệu quả quản lý thuế trong thời gian tới.
Dương Nguyễn
